უწლევი 12.05.09

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 16:42

"ალს ზეით არს, ლიხის მთის კალთას, ციხე ალისა. ციხეს უკან არს სოფელი უწლევი, მთაში. აქ აკეთებენ ჭურსა ღვინისასა კეთილსა, ყოველთა უმჯობესსა”...
ასე მოიხსენიებს ვახუშტი ბატონიშვილი(ბაგრატიონი) სოფელ უწლევს. მე ეს ინფორმაცია ქართლის ცხოვრებაში ამოვიკითხე და ამის მერე ავწრიალდი და შევწუხდი, ჩემი დამემართა სანამ უწლევი არ ვნახე და თავად არ დავრწმუნდი ამ ადგილის არსებობაში. გავიხსენე ჩემი დიდი ხნის უნახავი მეგობარი, რომელიც ამ მხარეში ცხოვრობს და ერთ წვიმიან დილას დავადექი გზას. ძალიან მინდოდა ამ მხარის(ხაშურის რაიონის სოფლები) დათვალიერება. კარველები ბატეთში იყვნენ წასულები და მარტო წავედი. გომის გადასახვევთან გადავუხვიე და ზემო იმერეთისკენ(საჩხერე-ჭიათურა) მიმავალ გზაზე დავდექი. დავათვალიერე რამოდენიმე ძალზედ საინტერესო ეკლესია-მონასტერი, ვნახე სოფელი უწლევი, რომელზეც საუბრობს ვახუშტი ბატონიშვილი ქართლის ცხოვრებაში, ვნახე ასევე ალის ციხე, რომელიც ძლიერ დაზიანებულია, ასევე ვნახე სოფელი ცხეთისჯვარი, რომლის სახელიც ჩემი ქალაქის სახელს უკავშირდება, მაგრამ ვერაფერი გავარკვიე სამწუხაროდ თუ რატომ დაერქვა ამ სოფელს მცხეთის სახელი.... ამ სოფლის შუაგულში არის სასაფლაო, რომელზეც ძველად მდგარა პატარა ბაზილიკა, რომელიც დღეს-დღეობით მთლიანად დანგრეულია და შემორჩენილია ჩრდილოეთის კედლის ფრაგმენტი, რომელიც კონსერვირებულია ახალი ტაძრის კედლებში. ახალი ტაძარი დაუწყიატ რამოდენიმე წლის წინ და დაუსრულებელია, კედლები სანახევროდაა ამოყვანილი.
რადგან ამ მხარეში(უწლევი) მექვევრეობით იყვნენ დაკავებულნი(ამაზე საპატრიარქოს ტელევიზიით რომ მქონდა გამოსვლა იქაც ვსაუბრობ) მოვინდომე ჩემი მუზეუმისათვის რამოდენიმე ექსპონატის შოვნა ამ ამბავში გამიმართლა კიდეც. მოკლედ ფრიადი გასვლა მქონდა და მიუხედავად იმისა, რომ მარტო ვიყავი და წინა და უკანა გზაზე ხმის გამცემი არა მყავდა ძალიან კმაყოფილი დავბრუნდი.

სოფელ ალის გადასახვევს გავცდებით თუ არა შევალთ სოფელ ცხეთიჯვარში ხოლო ამ სოფლის შემდეგ უკვე მალევე(2-3 კმ. ში) გვხვდება სოფელი უწლევის გადასახვევი გზიდან მარცხნივ. უწლევი, გადასახვევიდან იქნება ასე 2-3 კილომეტრში.
მთის წვერზე მოსჩანს ალის ციხე, რომელშიც თავის დროზე აკადემიკოსი ივანე კავახიშვილი იყო ასული და თქვა, რომ ამ ციხეში ქვევრებია შემორჩენილიო...
როგორც ხედავთ ციხე, რომელსაც ერთგვარი საბაჟოს დატვირთვაც ჰქონია საკმაოდ დაზიანებულია

ეს კი სოფელში შესასვლელი. ამ ადგილას ხიდია და სოფელში ხიდით უნდა შევუხვიოთ.

სოფელში არის ერთი საინტერესო ადგილი, რომელსაც დევის ნაკვალევს უწოდებენ. ამ ადგილას ძველად (კომუნისტების დროს) ბევრი მნახველები მოჰყავდათ თურმე. როგორც თავად ადგილობრივებმა მითხრეს ამ ნაკვალევს ადრე ფეხის თითებიც კი ეტყობოდა, ხოლო მეორე მხარეს(მდინარე ფურნეულას გაღმა) არის ასევე კლდე, რომელზეც დამხტარა ამ კლდიდან გადამხტარი "დევი", იმ ადგილას ნაფეხური არ არის, მაგრამ არის ნამუხლარი...
აი ეს არის დევის ნაკვალევი... იქნება ასე 55 რაზმერი

დევის ნაკვალევი, წინ რომ უზარმაზარი ლოდი მოსჩანს აი იმ ლოდზეა.

ლოდს ჩამოუდის პატარა მდინარე სახელად ფურნეულა. ამ მდინარის სათავეებთან ძველად ფურნეები ყოფილა და მისი სახელიც აქედან მოდის.

სოფელში ერთი ტაძარია, რომელიც მეცხრამეტეს ბოლოს აუშენებიათ. ტაძრის მშენებლობის ისტორია უკავშირდება უწლევში აღდგომის დღეს მომხდარ მეწყერს, რომელმაც ორი მამაკაცის სიცოცხლე იმსხვერპლა. ამ კაცების ბიძამ ააშენა ეს ტაძარი 1896 წელს.

ეს საფლავის ქვა კი ეკუთვნის ერთ-ერთ გარდაცვლილს იმ ორთაგან, რომელიც მათსავე ბიძას გამოუქანდაკებია.

ტაძარი უმოქმედოა.

ეს კი კვლავ სოფლის მდინარე ფურნეულაა.

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 16:57

სოფელში ფეხით გავიარე და ძველი კერამიკის შესახებ გავიკითხ-გამოვიკითხე. ძველებს ახსოვდათ ძველი მეთუნეებისა და მეთუნეობის ამბავი, ხოლო ახლები ცოტა ეჭვის თვალით მიყურებდნენ. ერთმა მითხრა მე მაქვს ეგეთი რამე-რუმეო და თავისთან წამიყვანა სახლში, მარანში შემიპატიჟა და თითო ნუნუაც გადავკარით.

მერე ერთი დერგი მომცა, რომელსაც აი ასეთი დამღა ჰქონდა, სიხარულით წამოვიღე, თანაც უწლევური დერგია.

მისივე მარნოს აღჭურვილობანი.

სოფლის გზა. სოფელ უწლევში ძლიან ცოტა მოსახლე ცხოვრობს, როგორც მითხრეს სულ რაღაც 15 კომლი ცხოვრობსო

მერე ერთმა ქალბატონმა მიმიპატიჟა, მეც მომეძებნება მასეთი რამეებიო..., მაგრამ შროშის ნაკეთობები აღმოჩნდა და უარი ვუთხარი.

ამ კარგმა კაცმაც (გვარად გელაშვილმა) შემომთავაზა ერთი საღვინე, მაგრამ ისიც შროშისა აღმოჩნდა

აი ესენი ვიშოვნე, რომლებიც ერთმა ადგილობრივმა კაცმა შემომწირა, ვითხარი სურათი გადავიღოთ-მეთქი, მაგრამ არ მიყვარს სურათის გადაღებაო...
მარცხენა შროშის საღვინეა, მაგრამ ძალიან ხარისხიანი აღმოჩნდა და დღევანდელი შროშული ნაგავისაგან განსხვავებით დახვეწილი და განსხვავებულია, ხოლო მარჯვენა კი უწლევური ჩაფია.

სულ მარცხენა ის დამღიანი დერგია ზემოთ რომ ვახსენე

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:02

იქაუერბმა ერთი ძალზედ ძველი ქვევრი მაჩვენეს, ზომით ასე 500 ლიტრამდე იქნებოდა და ძალიან ძველი ჩანდა. ეს სწორედ იმ ქვევრთაგანი უნდა იყოს, რომელზეც ვახუშტი ბატონიშვილი საუბრობს ქართლის ცხოვრებაში(ალისწყლის აღწერა).

იქვე ახლოს ეს 90 წელს მიტანებული ბაბო ბარავდა მიწას. სწორედ ამ ქალბატონის შვილი ყოფილა შროშული დოქი და უწლევურ ჩაფი რომ მაჩუქა და სურათი რომ არ გადამაღებიანა.

უწლევში ქვევრების გარდა უმზადებიათ ასევე კრამიტი, კეცი და საღვინე თუ სხვა ჭურჭელიც, როგორც გავარკვიე თონეები და აგური (მგონი) არ მზადდებოდაო. აი ეს კრამიტი სწორედ უწლევისა უნდა იყოს. აშკარად ზემოიმერული გავლენა იგრძნობა, როგორც კრამიტში ისე ჭურჭელშიც.

Tamusia · Post by **Tamusia** » 16 მაი 2009, 17:12

ნუნუა რა არის?

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:19

ხოლო უკანა გზაზე ვნახე ძალიან ასინტერესო ტაძრები. მარტო ამათი ნახვისათვის ღირდა იქ წასვლა.
ეს გახლავთ სოფელ ვაყას ტაძარი, რომელიც ძალიან განსხვავებული ფორმით გამოირჩევა(ტაძარი ახლახანს აღადგინეს და ჯერ კიდევ დასასრულებელია). არის ორ სართულიანი და ზედა სართული არის ასიათასი მოწამის სახელობის. ცოტა გამიკვირდა, რადგანაც ამ მოწამეების ტაძარი მგონი სულ ერთია და თანაც თბილისში, მეტეხის ძირას.

თუ არ ვცდები ტაძარი მეთექვსმეტესი უნდა იყოს. ტაძარის ახლახანს გაურემონტებიათ და ამჟამად მოქმედია. მე რომ ვიყავი იმ დღეს ანდრია პირველწოდებულის დღე აღინიშნებოდა საქართველოში(შეგეწიოთ

) და ამ ტაძარშიც წირვა იდგა.
ესეც მეორე სართული, რომელიც ასიათასი მოწამის სახელობისაა.

და ხატი, რომელზეც წამების სცენაა ასახული.

შიგნით ერთი საინტერესო ჯვარი დავინახე(ქვედა სართულზე)

ტაძრის გარეთა შემკულობა

აქედან ალბათ 5-იოდე კილომეტრში დგას ეს საინტერესო ბაზილიკა, რომელთანაც სამწუხაროდ ახლოს ვერ მივედი, დარწმუნებული ვარ რაიმე საინტერესო წარწერა ან ჩუქურთმა ექნებოდა. თუ არ ვცდები ნათლისმცემლის სახელობისა უნდა იყოს.

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:21

Tamusia wrote:ნუნუა რა არის?

ნუნუას ძველად მოფერებით ღვინოს ეძახდნენ

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:23

სწორედ ნათლისმცემლის გადმოსწვრივ, მთავარი გზის ახლოს ბორცვზე დაახლ. 50 მეტრში დგას ეს საინტერესო ეკლესია. ამავე ადგილიდან მოსჩანს სოფელი ალი და მისი საინტერესო ტაძრები.

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:31

ტაძარი ამჟამად უმოქმედოა, თუმცა (ალბათ) ძეგლთა დაცვის მიერაა აღდგენილი და მის ამოქმედებას რთული სამუშაოების ჩატარება არ ესაჭიროება. გადახურულია და წყალი არ ჩამოდის.

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:36

ამის მერე წავედი ალის ტაძრების სანახავად. ეს პირველი ტაძარია, რომელიც ძალიან დაზიანებულია

ესეც მისი სამრეკლო

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:39

საკურთხეველში არის ეს გვირაბის ჩასასვლელი, რომელიც თურმე რამოდენიმე ასეული მეტრისაა და წყლამდე მიდის

ერთადერთი ჩუქურთმა თავისი წარწერებით ტაძარზე. შიგნითაა მარცხენა მხარეს საკურთხეველთან ახლოს.

საერთო ხედი

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:45

გუმბათი რომ მოსჩანს ეს მეორე და ძირითადი ტაძარია, რომლის აღდგენა უკვე დაუწყიათ ვიღაცა მადლიანი კაცის შემწეობით. თუმცაღა გრანდიოზული სამუშაოებია ჩასატარებელი.

ერთადერთი ქვაჯვარი რომელიც მე შევამჩნიე ტაძრის აღმოსავლეთ ფასადზე.

შიგნით

ეს ტაძარი მოიხსენიება საბჭოთა ენციკლოპედიაში. უნდა ნახოთ სოეფლი "ალი" და იქვეა.
ეს ორივე ტაძარი ერთად

ისევ პირველი ტაძარი თავისი სამრეკლოთი.

და მეორე

qvevri · Post by **qvevri** » 16 მაი 2009, 17:48

ასე დასრულდა ჩემი მოგზაურობა უწლევში, წამოვიღე ჩემი მონაპოვარი და წამოვედი. ახლა ისინი უკვე ჩემი პატარა მუზეუმის თაროებს ამშვენებენ

tamuna_gudarexi · Post by **tamuna_gudarexi** » 16 მაი 2009, 19:01

qvevri
მადლობა, ქვევრო, საინტერესო ინფორმაცია იყო.
სიამოვნებით ჩავიკითხე.

perwkli · Post by **perwkli** » 16 მაი 2009, 20:47

საწყალი ბებო

..................................................

Int3lig3nt · Post by **Int3lig3nt** » 17 მაი 2009, 10:59

qvevri
შენს თემებს ყოველთვის დიდი სიამოვნებით ვკითხულობ

.

ახალი წერილი	ახალი წერილი არაა	ანონსი
ახალი წერილი [ ცხარე ]	ახალი წერილი არაა [ ცხარე ]	თვალშისაცემი
ახალი წერილი [ დაკეტილია ]	ახალი წერილი არაა [ დაკეტილია ]

FORUM_PERMISSIONS